АҠШ-та фаст-фуд тарихы.

Фаст-фуд тиҙ һәм еңел әҙерләнгән, йыш ҡына осһоҙ-ҡырыйһыҙ ингредиенттарҙан әҙерләнгән һәм арзан хаҡҡа һатылған аҙыҡ-түлекте аңлата. АҠШ-та фаст-фуд сәнәғәте оҙайлы һәм чеклы тарихҡа эйә, тәүге фаст-фуд ресторандарының ҡайһы берҙәре XX быуат башына ҡарай.

XIX быуат аҙағында баҙарға сыҡҡан аҙыҡ-түлек ташыусы машина АҠШ-та фаст-фудтың иң тәүге миҫалдарының береһе була. Был күсмә аҙыҡ-түлек ташыусы машиналар йыш ҡына заводтар һәм эшселәр урынлашҡан башҡа урындар янында осраған, һәм улар кешеләргә тиҙ туҡланыу өсөн уңайлы ысул биргән.

1920—1930 йылдарҙа ресторандар популярлыҡ яулай, унда клиенттар үҙ автомобиленән аҙыҡ-түлеккә заказ бирә ала. Йыш ҡына шосселар янында урынлашҡан был ресторандар сәйәхәтселәргә туҡтап ашарға уңайлы ысул тәҡдим иткән.

1940-сы йылдарҙа фаст-фуд сылбыры барлыҡҡа килә башлай, мәҫәлән, McDonald's һәм Burger King, фаст-фудты әҙерләү һәм һатыу ысулын революциялай. Был сылбырҙар ҙур күләмдә аҙыҡ-түлек етештереү өсөн йыйыу линияһы алымдарын ҡулланған, был уларға үҙ продукцияһын арзан хаҡҡа һатырға мөмкинлек биргән.

Шул ваҡыттан алып фаст-фуд индустрияһы үҫеүен һәм үҫешеүен дауам итә, фаст-фуд ресторандарының күп төрҙәре хәҙер ҡулланыусылар өсөн ҡулай. Бөгөнгө көндә фаст-фуд ресторандары менән аҡш-тың бөтә территорияһында танышырға мөмкин, һәм улар әле лә тиҙ һәм уңайлы туҡланыу эҙләгән кешеләр өсөн популяр һайлау булып тора.

Боронғо Помпейҙа фаст-фуд тарихы.

Боронғо Помпейҙа фаст-фудтың ниндәй булғанын әйтеүе ҡыйын, сөнки фаст-фуд төшөнсәһе бөгөн беҙ белгәнсә ул ваҡытта булмаған. Әммә, моғайын, боронғо Помпейҙа кешеләр тиҙ һәм еңел ашарға мөмкин булған аҙыҡ-түлек һатып алырлыҡ урындар булғандыр, мәҫәлән

Помпей хәҙерге Италияның Кампания төбәгендә рим ҡалаһы булған. Ҡала беҙҙең эраның 79 йылында емерелә һәм Везувий тауы атылғас көл һәм пумика аҫтына күмелә, тик XVIII быуатта ғына яңынан тергеҙелә.

Помпейҙағы аҙыҡ-түлек сауҙа нөктәләре тураһында дәлилдәр менән ҡала ҡалдыҡтарында, шул иҫәптән икмәкхана ҡалдыҡтарында, таверналарҙа һәм башҡа төр аҙыҡ-түлек магазиндарында осратырға мөмкин. Был учреждениелар, моғайын, төрлө ризыҡтар, шул иҫәптән икмәк, сыр һәм башҡа ябай, еңел әҙерләнгән ризыҡтар биргәндер. Шулай уҡ боронғо Помпейҙа кешеләр урам һатыусыларынан аҙыҡ-түлек һатып алған йәки өйҙә ашаған булыуы ла ихтимал.

Ғөмүмән, фаст-фуд төшөнсәһе боронғо Помпейҙа булмаһа ла, моғайын, кешеләр аҙыҡты тиҙ һәм еңел ҡуллана алырлыҡ урындар булған.

Европаға фаст-фудтың нисек килеүе тарихы.

Европала фаст-фуд сәнәғәте сағыштырмаса яңы тарихҡа эйә, төбәктә тәүге фаст-фуд сылбыры 1950—1960 йылдарҙа барлыҡҡа килә.

Европала тәүге фаст-фуд сылбырының береһе булып McDonald's тора, ул 1974 йылда Бөйөк Британияла үҙенең тәүге ресторанын аса. Элегерәк McDonald's АҠШ-та фаст-фуд индустрияһының өҫтөнлөклө уйынсыһы булып таныла һәм тиҙ арала донъяның башҡа илдәренә, шул иҫәптән Европаға ла киңәйә.

1970-1980 йылдарҙа Европала ресторандар аса башлай, мәҫәлән, Burger King һәм KFC. Был сылбырҙар, McDonald's кеүек үк, тиҙ арала ҙур күләмдә аҙыҡ-түлек етештереү өсөн йыйыу линияһы алымдарын ҡуллана, был уларға үҙ продукцияһын түбән хаҡҡа һатырға мөмкинлек бирә.

Бөгөнгө көндә Европала фаст-фуд сәнәғәте яҡшы урынлаштырылған, төбәктә төрлө фаст-фуд сылбыры эшләй. Фаст-фуд ресторандарын Европаның күпселек ҡалаларында һәм ҡасабаларында осратырға мөмкин, һәм улар тиҙ һәм уңайлы туҡланыу эҙләгән кешеләр өсөн популяр һайлау булып ҡала.

Азияға фаст-фудтың нисек килеүе тарихы.

Азияла фаст-фуд сәнәғәте сағыштырмаса яңы тарихҡа эйә, төбәктә тәүге фаст-фуд сылбыры 1970—1980 йылдарҙа барлыҡҡа килә.

Азияла тәүге фаст-фуд сылбырының береһе булып McDonald's тора, ул 1971 йылда Японияла үҙенең тәүге ресторанын аса. Элегерәк McDonald's аҡш-тың фаст-фуд индустрияһында өҫтөнлөклө уйынсы булараҡ таныла ла инде. һәм ул тиҙ арала донъяның башҡа илдәренә, шул иҫәптән Азияға ла киңәйҙе.

Шулай уҡ KFC һәм Burger King кеүек фаст-фуд сылбыры Азияла 1970-1980 йылдарҙа ресторандар аса башлай. Был сылбырҙар, McDonald's кеүек үк, тиҙ арала ҙур күләмдә аҙыҡ-түлек етештереү өсөн йыйыу линияһы алымдарын ҡуллана, был уларға үҙ продукцияһын түбән хаҡҡа һатырға мөмкинлек бирә.

Бөгөнгө көндә Азияла фаст-фуд сәнәғәте яҡшы урынлаштырылған, төбәктә төрлө фаст-фуд сылбыры эшләй. Фаст-фуд ресторандарын Азияның күпселек ҡалаларында һәм ҡасабаларында осратырға мөмкин, һәм улар тиҙ һәм уңайлы туҡланыу эҙләгән кешеләр өсөн популяр һайлау булып ҡала.

Мак-Дональд ресторандары тарихы.

McDonald's — аҡш-та ағалы-ҡустылы Ричард һәм Морис Макдональд тарафынан 1940 йылда нигеҙ һалынған фаст-фуд сылбыры. Компания донъяла иң билдәле һәм уңышлы фаст-фуд сылбырының береһе булып тора, унда 100-ҙән ашыу илдә 38 000 ашыу урын бар.

Үҙенсәлекле McDonald's рестораны Калифорния штатының Сан-Бернардино ҡалаһындағы ҙур булмаған машина йөрөтөүсе була. Яңы, сифатлы ингредиенттарҙан эшләнгән һәм тәртипкә тиклем бешерелгән гамбургерҙары менән билдәле булған. 1948 йылда ағалы-ҡустылы Макдональдтар «Speedee Service System»ды индерәләр, ул йыйыу линияһы етештереүҙе арзан хаҡҡа тиҙ арала күпләп гамбургерҙар сығарыу өсөн ҡуллана. Был система фаст-фуд индустрияһында революция яһай һәм McDonald's-тың көнкүреш атамаһына әйләнеүенә булышлыҡ итә.

1950-се йылдарҙа «McDonald brothers» рестораны һәм уның уникаль бизнес-моделе менән һөт шаҡмаҡсы Рэй Крок ҡыҙыҡһына башлай. Ахырҙа ул уларҙы McDonald's концепцияһын лицензияларға рөхсәт итергә ышандыра, ә 1955 йылда Крок Иллинойс штатының Дес-Плэйнс ҡалаһында үҙенең тәүге McDonald's ресторанын аса. Шул ваҡыттан алып компания йылдам киңәйә һәм 1960-сы йылдарға McDonald's глобаль күренешкә әйләнә.

Бөгөнгө көндә McDonald's үҙенең бюргерҙары, фриздары һәм башҡа фаст-фуд әйберҙәре, шулай уҡ алтын аркалы иконалы логотибы менән билдәле. Фаст-фуд индустрияһы менән етәкселек итеүен дауам итә һәм тиҙ һәм уңайлы туҡланыу эҙләгән бөтә донъя кешеләре өсөн популяр һайлау булып тора.

Бургер Кинг тарихы.

Бургер Кинг — 1953 йылда Флорида штатының Джексонвилл ҡалаһында Джеймс Макламор һәм Дэвид Эджертон нигеҙ һалған фаст-фуд сылбыры. Компания үҙенең бюргерҙары, бигерәк тә 1957 йылда индерелгән ҡултамғаһы менән билдәле.

Эшмәкәрлегенең тәүге йылдарында Бургер Кинг түбән хаҡҡа сифатлы гамбургерҙар тәҡдим итеүгә иғтибарын йүнәлтә. Компания McDonald's-ҡа оҡшаған йыйыу линияһы етештереүҙе арзан хаҡҡа тиҙ арала ҙур күләмдә аҙыҡ-түлек етештереү өсөн ҡуллана.

1960—1970 йылдарҙа Бургер Кинг АҠШ сиктәрендә лә, шулай уҡ халыҡ-ара халыҡ-ара киңәйә. Компания 1963 йылда Пуэрто-Рикола АҠШ-тан ситтә үҙенең тәүге ресторанын аса һәм артабанғы тиҫтә йылдарҙа ла башҡа илдәргә лә киңәйеүен дауам итә.

Бөгөнгө көндә Burger King — донъяла иң ҙур һәм иң билдәле фаст-фуд сылбырының береһе, унда 100-ҙән ашыу илдә 17 000 ашыу магазин бар. Компания ялҡынлы бюргерҙары һәм клиенттарға заказдарын көйләү мөмкинлеге биргән «Үҙ юлыңа эйә бул» лозунгыһы менән билдәле. Бургер Кинг тиҙ һәм уңайлы туҡланыу эҙләгән кешеләр өсөн популяр һайлау булып ҡала.

Пицца өйө тарихы.

Pizza Hut — пиццериялар сылбыры, 1958 йылда Канзас штатының Вичита ҡалаһында ағалы-ҡустылы Дэн һәм Фрэнк Карни тарафынан нигеҙ һалынған. Компания тәүгеләрҙән булып пиццаны ҡырҡып тәҡдим итә, ресторандарында үҙенсәлекле ҡыҙыл ҡыйыҡтары менән билдәле була.

Эшмәкәрлегенең тәүге йылдарында Пицца Хут юғары сифатлы пиццаны урынлы хаҡҡа тәьмин итеүгә иғтибарын йүнәлтә. Компания клиенттарҙы йәлеп итеү өсөн төрлө маркетинг стратегияларын ҡуллана, мәҫәлән, спонсорлыҡ спорт саралары һәм телевизион рекламалар аша үҙенең пиццаларын бушлай тапшырыу һәм пропагандалау.

1960—1970 йылдарҙа Пицца Хут АҠШ сиктәрендә лә, шулай уҡ халыҡ-ара халыҡ-ара киңәйә. Компания 1968 йылда Канадала АҠШ-тан ситтә үҙенең тәүге ресторанын аса һәм артабанғы тиҫтә йылдарҙа ла башҡа илдәргә лә киңәйеүен дауам итә.

Бөгөнгө көндә Pizza Hut — 100-ҙән ашыу илдә 18 000-дән ашыу урыны булған донъяла иң ҙур һәм иң билдәле пицца сылбырының береһе. Компания пиццаның төрлө төрҙәре, шулай уҡ макарок ашамлыҡтары, ҡанаттары һәм башҡа меню әйберҙәре менән билдәле. Пицца өйө тиҙ һәм уңайлы ашамлыҡ эҙләгән кешеләр өсөн һаман да популяр һайлау булып тора.

Пицца уйлап табыу.

Пиццаның килеп сығышы бер ни тиклем бәхәсле, әммә пицца Италияла, бигерәк тә Көньяҡ Италияның Кампания төбәгендә барлыҡҡа килгән, тип иҫәпләнелә. Пицца тураһында иң иртә билдәле һылтанманы беҙҙең эраның 997 йылынан италияның көньяғындағы Гаэта ҡалаһынан алынған латин ҡулъяҙмаһынан күҙәтергә мөмкин, унда ҡамырҙан, сырҙан һәм башҡа ингредиенттарҙан әҙерләнгән ризыҡ тасуирлана.

Әммә бөгөн белеүебеҙсә, пицца, моғайын, XVIII быуат аҙағында йәки XIX быуат башында Италияның Неаполь ҡалаһында барлыҡҡа килгәндер. Ул ваҡытта пицца ябай ҡамыр нигеҙе менән әҙерләнгән һәм помидор, сыр һәм башҡа ингредиенттар менән гарнирланған ябай аш булған. Уны урам һатыусылары һатҡан һәм башлыса ярлылар ашаған.

XIX быуат аҙағы — XX быуат башында пицца Италиянан ситтә лә популярлыҡ яулай бара һәм ахыр сиктә Европаның башҡа өлөштәренә һәм донъяның башҡа өлөштәренә лә тарала. Бөгөнгө көндә пиццаны бөтә донъя кешеләре файҙалана һәм төрлө стилдәрҙә һәм тәм-томдарҙа бар.

Африкала фаст-фуд.

Африкала фаст-фуд сәнәғәте сағыштырмаса йәш, төбәктә тәүге фаст-фуд сылбыры 1970—1980 йылдарҙа барлыҡҡа килә.

Африкала тәүге фаст-фуд сылбырының береһе KFC була, ул 1971 йылда Көньяҡ Африка Республикаһында үҙенең тәүге ресторанын аса. Шулай уҡ 1980-1990 йылдарҙа Африкала McDonald's һәм Burger King кеүек фаст-фуд сылбыры ресторандар аса. Был сылбырҙар, KFC кеүек үк, ҙур күләмдә аҙыҡ-түлек етештереү өсөн йыйыу линияһы алымдарын ҡуллана, был уларға үҙ продукцияһын арзан хаҡҡа һатырға мөмкинлек бирә.

Бөгөнгө көндә Африкала фаст-фуд сәнәғәте яҡшы урынлаштырылған, төбәктә төрлө фаст-фуд сылбыры эшләй. Фаст-фуд ресторандары менән Африканың күпселек ҡалаларында танышырға мөмкин, һәм улар әле лә тиҙ һәм уңайлы туҡланыу эҙләгән кешеләр өсөн популяр һайлау булып тора. Әммә Африкала фаст-фуд сәнәғәте әле лә үҫешә һәм донъяның башҡа төбәктәрендәге кеүек киң таралған түгел.